Η δύναμή της είναι η ομορφιά της. Χτισμένη στις παρυφές ενός καταπράσινου βουνού, με έντονα στοιχεία μακεδονικής αρχιτεκτονικής, πολλά γάργαρα νερά, πλατάνια, κρασί μοναδικής ποιότητας , παραδοσιακό τσίπουρο, και με την ζεστή φιλοξενία των κατοίκων της, μπορεί και προσφέρει στον επισκέπτη την αίσθηση του οικείου. Βρίσκεται στην αρχή της Ελλάδος και όχι στο τέλος όπως αρέσκονται κάποιοι να λένε, είναι πρωτεύουσα της επαρχίας Παιονίας και έδρα της Ιεράς Μητροπόλεως Γουμενίσσης. Το όνομά της το οφείλει πιθανότατα σε Ηγούμενη της Ιεράς Μονής της Παναγίας της Γουμένισσας που απαγχονίστηκε από τους Τούρκους. Η Γουμένισσα έχει ιστορική συνέχεια εφτά και πλέον αιώνων και δημιουργήθηκε από τη συνένωση μικρότερων οικισμών της περιοχής. Μέσα στο πέρασμα των αιώνων αναπτύχτηκε, έγινε οικονομικό και εμπορικό κέντρο, έβγαλε τεχνίτες, επιστήμονες, λογοτέχνες και πλήρωσε βαρύ φόρο αίματος σε κάθε προσπάθεια του έθνους για ελευθερία, πρώτα από τον Τούρκικο, μετά τον Βουλγαρικό και στην συνέχεια τον Γερμανικό ζυγό. Ιδιαίτερα ενεργός ήταν ο ρόλος των κατοίκων της κατά την διάρκεια του Μακεδονικού αγώνα που άρχισε το 1878 με κορυφώθηκε την περίοδο 1904 – 1908 πετώντας από πάνω της τους Βούλγαρους κατακτητές. Ο πληθυσμός της σήμερα είναι λίγο περισσότερο από τέσσερις χιλιάδες κατοίκους και διοικητικά ανήκει στο δήμο Παιονίας. Δυστυχώς για την ευρύτερη περιοχή – μέγα πολιτικό έγκλημα – η έδρα του δήμου δεν βρίσκεται πια στη Γουμένισσα. Η αγροτική παραγωγή της είναι απόλυτα συνδεδεμένη με την αμπελουργία μια και στη Γουμένισσα παράγεται το ομώνυμο κρασί ανωτέρας ποιότητος –από τα πρώτα που αναγνωριστήκαν ως ΟΠΑΠ. Βέβαια δεν λείπουν κι άλλες καλλιέργειες όπως αυτές των οπωροφόρων και των σιτηρών. Ο κτηνοτροφικός τομέας δεν είναι μεγάλος, αλλά τα γαλακτοκομικά προϊόντα που παράγονται είναι υψηλής ποιότητος. Οι νέοι του τόπου που είναι αποφασισμένοι να μείνουν στα πατρογονικά τους εδάφη, δίνουν σ’ αυτή ένα νέο τόνο δημιουργικότητας. Βλέπουν την ανάπτυξη μέσα από ένα διαφορετικό πρίσμα σε σχέση με τα στείρα προηγούμενα χρόνια. Η πολιτιστική ζωή είναι έντονη – ιδιαίτερα το καλοκαίρι- και στην περιοχή της δραστηριοποιούνται αρκετοί πολιτιστικοί Σύλλογοι. Για αυτό τον όμορφο τόπο έχουν γράψει, ο Μενέλαος Λουντέμης, η Πηνελόπη Δέλτα, αλλά και αξιόλογοι ντόπιοι συγγραφείς όπως ο Χρήστος Ίντος, ο Νικηφόρος Βύρων Καμπάς, ο Δημήτριος Λάμπρου, ο Σπύρος Αλτίκης και αρκετοί άλλοι. Μπορείς να τη γνωρίσεις, κάνοντας μια βόλτα με τα πόδια μέσα στους γραφικούς της δρόμους και φυσικά, να γευθείς τις ομορφιές της. Στην κεντρική πλατεία Θ. Ζελένκου υπάρχει η Κρήνη – κόσμημα, ιστορικό μνημείο της πόλης, κατασκευασμένη το 1918 από Γάλλους στρατιώτες, που το νερό δεν σταματά να τρέχει χειμώνα καλοκαίρι. Περιμετρικά και σε απόσταση λίγων χιλιομέτρων υπάρχουν μοναστήρια, με οδηγό στη μοναστική ζωή, την Ιερά μονή Οσίου Νικοδήμου στο χωριό Πεντάλοφος. Συνιστώ στον επισκέπτη να την επισκεφτεί. Μέσα στη Γουμένισσα βρίσκεται η Ιερά μονή της Παναγίας Γουμένισσας, με τη θαυματουργό εικόνα της Παναγίας που για τους πιστούς αποτελεί πόλο έλξης. Σήμερα μέσα στην παρακμή της ιστορίας τής ανθρωπότητας, προσπαθεί κι αυτή, όπως και τα περισσότερα μέρη στην ελληνική περιφέρεια, να μαζέψει τα κομμάτια της, να κρατήσει τα παιδιά της στην αγκαλιά της, και να συνεχίσει να υπάρχει.
Η Γουμένισσα γραφική, όμορφη και φιλόξενη, σας περιμένει να τη γνωρίσετε.
Επισκεφτείτε την, γνωρίστε την, αγαπήστε την.
Γράφει ο Ιωάννης Μύρτσης
Ο «ξεχασμένος» παράδεισος, είναι ξεχασμένος από τους ίδιους τους τοπικούς «παράγοντες» (εδώ τα ομοιωματικά έρχονται γάντι…). Τα τελευταία 20 χρόνια δεν έχει γίνει ουσιαστικά τ-ί-π-ο-τ-α που να έχει αλλάξει τα δεδομένα, ώστε να μην είναι «ξεχασμένο», «χωρίς προβολή», «αναξιοποίητο» και γενικώς «πτωχή πλην τίμια». Επιτέλους με τον Δήμο είτε στο Πολύκαστρο είτε στη Γουμένισσα, να γίνει κάτι από τους ανθρώπους της Γουμένισσας για να δούμε και κάτι διαφορετικό.
περασα 5 χρονια της ζωης μου στην Γουμενισσα απο την ΣΤ δημοτικου 2 σχολειο μεχρι Δ γυμνασιου.Πραγματι ειναι ωραια πολλες ειναι οι στιγμες που την σκεφτομαι,μονο καλες ειναι οι στιγμες που εζησα σε αυτην την πολη.Εχω πολλους φιλους εκει (μαθητης γυμνασιου απο το 1970-1974).Ευχομαι η πολη σας να ευημερει.Γιαννης